گزارش رویترز از وضعیت بد مسکن در عربستان سعودی
به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از رویترز، ولیعهد سعودی در برنامه بزرگ خود برای ایجاد اصلاحات در عربستان، قصد دارد «ابرشهری» با آخرین فناوری‌های رباتیک بنا کند. این در حالی است که عامر الغمدی، کارمند دولت، آرزویی کوچکتر در سر دارد: رویای او تنها خرید یک خانه ارزان‌قیمت است.
الغمدی که 35 سال سن دارد، بخش اعظمی از حقوق ماهانه خود را صرف پرداخت وام‌هایی می‌کند که برای ازواج و خرید خودرو دریافت کرده است. او و همسرش اکنون سه فرزند دارند و به سختی تلاش می‌کنند پول خود را [برای خرید خانه] پس‌انداز کنند.
در این میان، توانایی خانه‌دار شدن در عربستان امری بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد. ابراهیم ابولووشی، رئیس یک شرکت مشاور املاک آمریکایی در عربستان سعودی در این‌باره می‌گوید یک خانه 250 متر مربعی در شهرهای عربستان، قیمتی بین 700 تا 850 هزار ریال سعودی (186 هزار تا 226 هزار دلار) دارد. این رقم تقریبا معادل درآمد 10 سال یک خانواده متوسط عربستانی است.
الغمدی که در شهر ریاض زندگی می‌کند، به خبرنگار رویترز گفت: «من سعی کردم از یکی از آشنایانم درخواست کنم بدهی‌های مرا پرداخت کند و سرمایه‌ای در اختیار من بگذارد تا از یکی از بانک‌ها برای خرید خانه درخواست وام کنم. اما سود بانکی بسیار بالا است و هم‌اکنون نیز من بدهی‌های بسیاری دارم.»
بدبینی مردم عربستان به طرح اصلاحات اقتصادی بن سلمان
به
نوشته رویترز، عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان به شمار
می‌رود، زمانی دلارهای نفتی بسیاری به دست می‌آورد. اما اکنون کاهش بهای
نفت موجب شده است نظم مالی و ایجاد تنوع در اقتصاد این کشور اهمیت یابد.
به همین دلیل، محمد بن سلمان قصد دارد در برنامه چشم انداز 2030 اقتصاد عربستان را نوسازی کند و با سرعتی بسیار بیشتر از مقامات پیشین سعودی، اصلاحاتی ساختاری را در این کشور رقم بزند.
با این حال، برخی از مردم عربستان، نسبت به برنامه‌های ولیعهد سعودی بدبین هستند؛ بویژه پس از آنکه رسانه‌های غربی از ولخرجی‌های سرسام‌آور بن سلمان، از خرید یک کاخ 300 میلیون دلاری در فرانسه گرفته تا یک قایق تفریحی 500 میلیون دلاری، گزارش‌هایی را منتشر کردند.
وی چندی پیش در پاسخ به یک پرسش درباره این گزارش‌ها در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی سی‌بی‌اس آمریکا گفت زندگی شخصی او مسئله‌ای است که نمی‌خواهد درباره آن صحبت کند. بن سلمان در ادامه ادعا کرد او مردی ثروتمند است که به موسسات خیریه نیز کمک می‌کند. این در حالی است که نخستین قراردادها برای ایجاد ابرشهر «نیوم» در شمال غربی عربستان، به منظور ساخت 5 قصر برای خاندان سلطنتی عربستان منعقد شد!
برخی از منتقدان اعلام کرده‌اند اصلاحات در عربستان با سرعت بالایی انجام می‌شود. این منتقدان به کاهش‌های چشمگیر در نظام یارانه این کشور و نیز دریافت مالیات بر ارزش افزوده که در اوایل سال جاری میلادی اجرا شد، اشاره می‌کنند. این اقدامات موجب پایین آمدن استانداردهای زندگی شهروندان سعودی و کاهش پس‌اندازهای آن‌ها شده است.
مشکل دیگر این است که در چنین شرایطی، جمعیت عربستان سعودی نیز افزایش یافته است. جمعیت این کشور در سال 2017، 32.55 میلیون نفر اعلام شد که نسبت به سال 2004، رشدی 44 درصدی را تجربه کرده است.
وزیر مسکن عربستان اعلام کرده است برنامههایی برای ساخت 1 میلیون خانه در مدت 5 سال با سرمایه‌گذاری بیش از 100 میلیارد دلار که بیشتر از شراکت‌های خصوصی و دولتی به دست خواهد آمد، در دستور کار دولت این کشور است. وی همچنین افزود قراردادهایی با شرکت‌های کره جنوبی به امضا رسیده است و چند شرکت چینی و آمریکایی نیز علاقه خود را به شرکت در این پروژه‌ها ابراز کرده‌اند.
عبدالله السودیری، مدیر عامل شرکت مالی مسکن «املاک اینترنشنال» در این‌باره گفت: «بخش مسکن آینه اقتصاد کشورهاست. اگر مردم توانایی خرید خانه نداشته باشند، نمی‌توان اقدام به ساخت خانه کرد.» وی افزود: «مسکن مقرون به صرفه یعنی بهای آن 5 تا 6 برابر حقوق سالانه مردم باشد. ما هنوز به این مرحله نرسیده‌ایم.»
صف طولانی انتظار برای دریافت واموزارت مسکن عربستان اعلام کرده است با همکاری بانک‌های محلی قصد دارد تا سال 2020، 60 درصد شهروندان عربستانی را خانه‌دار کند. در حال حاضر، نزدیک به 500 هزار شهروند سعودی در صف انتظار دریافت وام از صندوق توسعه املاک سعودی هستند. این صندوق که به وزارت مسکن عربستان تعلق دارد، وام‌هایی را در اختیار شهروندان سعودی قرار می‌دهد تا با استفاده از آن، افراد بتوانند خانه‌هایی دولتی به قیمت نزدیک به 650 هزار ریال سعودی را خریداری کنند. روند بازپرداخت این وام نیز به صورت اقساط ماهانه تا 2500 ریال در ماه اعلام شده است.
در حالی که خالد العمودی، سرپرست صندوق توسعه املاک سعودی مدعی است شهروندان عربستانی می‌توانند ظرف 3 سال این وام را دریافت کنند، الغمدی از سال 2011 در صف انتظار برای دریافت این وام است و به نظر نمی‌رسد که در آینده نزدیک نیز آن را دریافت کند.
وی از همسرش نیز درخواست کرده است به دنبال شغل بگردد. اما آخرین پیشنهاد شغلی که همسر وی دریافت کرده است، کار در یک کارخانه مواد غذایی با حقوق ماهانه 3500 ریال سعودی است که بیشتر آن صرف هزینه مهد کودک فرزند خردسال او و هزینه رفت و آمد خواهد شد.
الغمدی همچنین نسبت به درخواست وام بانکی جدید تردید دارد زیرا نگران است دولت عربستان حقوق‌ها را بار دیگر کاهش دهد.
سلمان الشدوخی، مهندس 30 ساله با حقوق ماهانه 15 هزار ریال سعودی، نیز درباره احتمال خرید خانه‌ای با حمایت دولت دچار تردید شده است.
وی گفت: «برای اینکه بخواهید خانه‌ای 900 هزار ریالی با وام بانکی خریداری کنید، در نهایت باید 2 برابر این مبلغ را پرداخت کنید. این یعنی من باید به مدت 20 سال نیمی از حقوق خود را برای تسویه بدهی این وام پرداخت کنم.»
او برای اینکه بتواند پول بیشتری پس‌انداز کند، با همسر و دو فرزندش به خانه پدری‌اش نقل مکان کرده است. با این حال، اقساط وام ازدواجی که چهار سال پیش آن را دریافت کرده است، همچنان گریبان‌گیر اوست.
اعضای شورای مشورتی (مجلس) عربستان، به دلیل پیشرفت کُند در حل این مشکل و تامین نیازهای شهروندان سعودی، از وزارت مسکن این کشور انتقاد کرده‌اند.
ابویزید هویتی، یک شهروند سعودی، در پیامی در صفحه کاربری توییتر خود در ماه آوریل نوشت: «بزرگترین دستاورد وزارت مسکن عربستان، اعطای وام‌های سنگین از جانب بانک‌ها با اقساط ماهانه بیشتر بوده است.»